THE HINDU EDITORIAL VOCABULARY PDF: 30 NOVEMBER 2019



TOPIC 1 – CHANGING THE STRIPES

  1. Alliance = गठबंधन / संधि / समझौता 
  2. Ally = मित्र / साथी / सहायक 
  3. Ambush = घात लगाना 
  4. Assertion = अभिकथन / दावा 
  5. Chauvinist = अंध राष्ट्रवादी / उग्र राष्ट्रवादी  
  6. Circumstance = परिस्तिथि / हालात / अवस्था  
  7. Coalition = गठबंधन / मिला जुला / बहुदलीय
  8. Comprehensive = व्यापक / विस्तृत / बोध संबंधित
  9. Crisis = संकट / संकट का समय 
  10. Derail = पटरी से उतरना
  11. Divisive = बाँटनेवाला / भाग करनेवाला 
  12. Ecological = पारिस्तिथिक / परिस्तिथि विज्ञान सम्बन्धी 
  13. Estrange = बहिष्कार करना / हटाना / दूर करना 
  14. Evolve = विकसित होना / प्रकट करना
  15. Fidelity = स्वामिभक्ति / भक्ति / सत्य के प्रति निष्ठा / वफादारी 
  16. Foment = उकसाना / सेंकना
  17. Governance = अधिकार / शासन / शासन प्रणाली 
  18. Haunt = परेशान करना / बार बार याद आना 
  19. Ideological = विचारधारा / वैचारिक 
  20. Issue = विषय / मुद्दा / प्रकाशित करना / आदेश जारी करना / आगे बढ़ाना 
  21. Legacy = विरासत / पैतृक संपत्ति / परंपरा में प्राप्त
  22. Linguistic = भाषायी / भाषा संबंधी 
  23. Minority = अल्पसंख्यक 
  24. Outcome = परिणाम
  25. Pledge = प्रतिज्ञा / संकल्प 
  26. Provision = प्रावधान / व्यवस्था / उपबंध
  27. Secularism = धर्म निरपेक्षता 
  28. Temperament = स्वभाव / प्रकृति / मिजाज़ / तबियत 
  29. Template = नमूना / साँचा 
  30. Thrust = धकेलना / प्रेरित करना 
  31. Unambiguous = स्पष्ट / पवित्र / साफ़ 
  32. Viability = व्यवहारिकता / बड़ी जीवनशक्ति / जीवनक्षमता 


TOPIC 2 – BRINGING BACK TREASURES

  1. Abandon = छोड़ देना / परित्याग करना / त्याग करना 
  2. Acquire = अधिग्रहण करना / प्राप्त करना / अर्जित करना 
  3. Acquisition = अधिग्रहण / अर्जन / प्राप्ति 
  4. Allegedly = कथित रूप से 
  5. Arena = अखाड़ा / रंग भूमि 
  6. Conduct = आचरण / प्रबंध
  7. Convention = सम्मेलन / अभिसमय / परंपरा / समझौता / विशेष अवसर पर बुलाई गई सभा 
  8. Diligence = तत्परता / लगन 
  9. Enforcement = प्रवर्तन / लागू करना / बाध्य करना 
  10. Evident= स्पष्ट / प्रत्यक्ष 
  11. Extensive = व्यापक / विस्तृत / विशाल 
  12. Extent = विस्तार
  13. Goodwill = सद्भावना / मंगल कामना 
  14. Heritage = विरासत / उत्तराधिकार / परंपरा 
  15. Illicit = अवैध / अनुचित / नियम के विरुद्ध 
  16. Instance = अवस्था / उदाहरण / दृष्टान्त / घटना / आग्रह  
  17. Inventory = सामान / वास्तु सूची / फेहरिस्त 
  18. Legacy = विरासत / पैतृक संपत्ति / परंपरा में प्राप्त
  19. Legislation = विधान / विधि निर्माण / कानून 
  20. Leverage = उत्तोलन / प्रभावन क्षमता / अपनी स्तिथि का फायदा उठाना 
  21. Loophole = बचाव का रास्ता / भागने का गुप्त मार्ग या उपाय
  22. Premise = परिसर / अहाता / अचल सम्पत्ति 
  23. Prosecution = अभियोग पक्ष / अनुशीलन / अनुसरण / पीछा / पैरवी 
  24. Protocol = शिष्टाचार / आदर्श पत्र 
  25. Reform = सुधारना / उन्नति करना / मरम्मत करना 
  26. Repatriate = स्वदेश भेजना / स्वदेश लौटाना  
  27. Reveal = प्रकट करना / प्रकाशित करना / प्रत्यक्ष करना 
  28. Rigorous = कठिन / कठोर / सख्त / दृढ 
  29. Ruthless = क्रूर / निर्मम / निष्ठुर / निर्दयी 
  30. Sculpture = मूर्ती / मूर्तिकला / नक्काशी करना 
  31. Signatory = हस्ताक्षरकर्ता
  32. Treasure = खजाना / निधि 
  33. Trial = सुनवाई / परीक्षण / जांच 
  34. Trove = खजाना / गुप्त कोष 
  35. Voluntarily = स्वेच्छा से 



TOPIC 3 – A POLITICAL TURNING POINT OR A PAUSE?

  1. Abridge = कम करना / संक्षिप्त करना / छांटना
  2. Accompli = पुर्ण
  3. Acknowledge = स्वीकार करना / मान लेना / पहचानना / धन्यवाद देना 
  4. Acquiescence = सहमति / अनुमति / मौन स्वीकृति 
  5. Administer = शासन करना / प्रबंध करना 
  6. Alliance = गठबंधन / संधि / समझौता 
  7. Ambush = घात लगाना 
  8. Audacity = गुस्ताखी / जुर्रत 
  9. Brazen = ताम्बे का / बेशर्म / निर्लज्ज
  10. Campaign = अभियान  / मुहीम / आंदोलन 
  11. Chicanery = झूठा आरोप / छल / टाल मटोल 
  12. Clandestine = गुप्त / अवैध / गैरकानूनी / प्रछन्न 
  13. Cloak = परदा / लबादा / आवरण / आड़ 
  14. Consequence = परिणाम / नतीजा / महत्त्व
  15. Constituent = घटक / अवयव 
  16. Coup = तख्तापलट / आकस्मिक राज्य परिवर्तन 
  17. Covert = गुप्त / छिपा हुआ / बनावटी / आड़ / आश्रय / बचाव
  18. Denouement = उपसंहार / नतीजा / समाप्ति 
  19. Endorse = समर्थन करना / अनुमोदन करना / पुष्टि करना 
  20. Facilitate = सुविधाजनक बनाना / सुगम कर देना / आसान बनाना 
  21. Fait = तथ्य 
  22. Fiasco = असफलता / नाकामयाबी / रंग भंग
  23. Foresight = दूरदर्शिता / पूर्व ज्ञान 
  24. Formidable = डरावना / भयंकर / भयानक / सहस तोड़ने वाला 
  25. Hostage = बंधक 
  26. Ideological = विचारधारा / वैचारिक
  27. Ignominy = अपकीर्ति / अपमान / बदनामी  
  28. Imperative = अनिवार्य / आदेशात्मक / अत्यावश्यक 
  29. Implication = तात्पर्य / निहितार्थ / आशय / पहलु / उलझाव 
  30. Impose =  थोपना / लागू करना / अधिरोपित करना 
  31. Incredible = अविश्वसनीय
  32. Inescapable = अनिवार्य / अपरिहार्य 
  33. Instance = अवस्था / उदाहरण / दृष्टान्त / घटना / आग्रह  
  34. Interpret = व्याख्यान करना / अनुवाद करना 
  35. Intervene = हस्तक्षेप करना / व्यवधान डालना 
  36. Intervention = हस्तक्षेप / व्यवधान / बीच बचाव
  37. Legitimacy = असलियत / यथार्थता / सच्चाई / वैधता
  38. Merely = केवल / सादे तौर पर / महज़ / मात्र / बिल्कुल 
  39. Milestone = मील का पत्थर 
  40. Morality = नैतिकता / सदाचार 
  41. Oath = शपथ / सौगंध / कसम 
  42. Overreach = धोखा देना / आगे बढ़ जाना 
  43. Perhaps = संभवतः / हो सकता है
  44. Persuade = राज़ी करना / मनाना / समझाना / फुसलाना 
  45. Precede = पूर्वकालीन / पूर्ववर्त्ती / अग्रगामी 
  46. Premature = असामयिक / समय से पूर्व होनेवाला / अपरिपक़्व
  47. Presumably = संभवतः / शायद 
  48. Prohibition = निषेध / मनाही / रोक 
  49. Rebel = विद्रोही / राजद्रोही / बागी
  50. Revocation = लोप / खंडन 
  51. Sneak = कायर / डरपोक / छिपकर जाना / चालाकी का व्यवहार करना 
  52. Speculate = कल्पना करना / विचार करना / अंदाजा लगाना 
  53. Stealth = कपट / चालबाजी / गोपनीयता 
  54. Stunt = तमाशा / करतब / वृद्धि को रोकना / प्रचार साधन 
  55. Tactic = युक्ति / कार्यनीति
  56. Unilateralism = एकपक्षीयता
  57. Usurp = हड़पना / छीन लेना 
  58. Utmost = अधिकतम / परम 
  59. Verdict = फैसला / निर्णय 
  60. Vigilance = चौकसी / निगरानी / सतर्कता 



TOPIC 4 – GETTING ORGAN DONATION TO TICK AGAIN

  1. Altruistic = परोपकारी 
  2. Amendment = संशोधन / सुधार  
  3. Autonomy = स्वराज्य / स्वशासित 
  4. Bureaucratic = नौकरशाही
  5. Compliance = अनुकूलन / अनुरूपता / अनुसार
  6. Consent = अनुमति / सहमति / मंजूरी 
  7. Crucial = अत्यंत महत्त्वपूर्ण / निर्णायक / संकटकालीन
  8. Harvest = फसल काटना / उपज / पैदावार 
  9. Inconvenient = असुविधाजनक / दुखदायी / अयोग्य 
  10. Inequality = असमानता / विषमता / पक्षपात / अन्याय 
  11. Mandate = अधिकार पत्र / आज्ञा पत्र / आदेश देना 
  12. Mandatory = अनिवार्य / बलपूर्वक 
  13. Moderate = औसत दर्ज़े का / मध्यम / नियंत्रित 
  14. Perception = अनुभव / अनुभूति / समझना  
  15. Proportion = अनुपात / अनुरूप / तुलना  
  16. Recipient = प्राप्त करनेवाला / ग्रहण करने वाला 
  17. Regulate = नियंत्रण करना / नियमित करना
  18. Seek = माँगना / तलाश करना / ढूंढना 
  19. Societal = सामाजिक 
  20. Steep = तीव्र ढलानवाला 
  21. Underlying = आधारभूत / मुख्य / बुनियादी
  22. Undermine = दुर्बल करना / कमज़ोर कर देना 
  23. Unethical = अनैतिक


Comments

Popular posts from this blog

THE HINDU EDITORIAL VOCABULARY PDF: 11 JANUARY 2020

THE HINDU VOCABULARY (FAQ SECTION): 25 AUGUST 2019