THE HINDU EDITORIAL VOCABULARY: 25 SEPTEMBER 2019
TOPIC 1 – CLIMATE FOR ACTION
- Absolute = पूर्ण / परम / निरंकुश
- Adapt = अनुकूल बनाना / एक सामान करना / अनुरूप होना
- Agenda = कार्यसूची / कार्यावली
- Align = पंक्तिबद्ध करना
- Aspect = पहलू / स्वरुप
- Assertive = निश्चयपूर्वक / स्वीकारात्मक
- Campaign = अभिमान / मुहीम / आंदोलन
- Commitment = प्रतिबद्धता / सौंपना
- Conflict = झगड़ा / टकराव / संघर्ष
- Convention = सम्मेलन / अभिसमय / परंपरा / समझौता / विशेष अवसर पर बुलाई गई सभा
- Curb = जकड़ना / नियंत्रित करना
- Demonstrable = प्रदर्शित करने योग्य / प्रत्यक्ष
- Determination = दृढ निश्चय / दृढ संकल्प / निरूपण / अवधारण
- Divest = छीनना / वंचित करना
- Emphasis = ज़ोर / अवधारणा / महत्व / प्रमुखता
- Enhance = बढ़ाना / सुधारना / वृद्धि करना
- Framework = रूपरेखा / संरचना
- Frequent = बार बार होने वाला / नियमित
- Idiom = मुहावरा / भाषा / बोली / सिद्ध प्रयोग
- Imperative = अनिवार्य / आदेशात्मक / अत्यावश्यक
- Incorporate = सम्मिलित करना / इकठ्ठा करना / शामिल करना
- Irony = व्यंग्य / विडम्बना
- Measure = माप / मापदंड
- Pact = संधि / समझौता / गठबंधन
- Paradoxical = मिथ्याभास संबंधी
- Pledge = प्रतिज्ञा / संकल्प
- Reassure = समझाना / आश्वासन देना / फिर साहस दिलाना
- Reconcile = समाधान करना / मेल मिलाप करना / सामंजस्य स्थापित करना
- Spirit = आत्मा / प्राण / भाव / भावना / मनोभाव / मनोवृत्ति
- Stance = मुद्रा / आसान / स्वरुप / उद्देश्य
- Substantial = आवश्यक पदार्थ / पर्याप्त / ठोस / वास्तविक / भौतिक
- Summit = सम्मलेन / शिखर सम्मलेन / शिखर / छोटी / पराकाष्ठा
- Transition = संक्रमण / परिवर्तनकाल / गुज़रना
- Unenviable = अवांछनीय
TOPIC 2 – BALAKOT REDUX
- Accretion = वृद्धि / संचयन / एक साथ वृद्धि
- Address = पता / व्याख्यान / सम्बोधित करना / निवेदन करना
- Barely = मात्र / मुश्किल से / कठिनाई से
- Belligerence = युद्ध स्तिथी
- Bilateral = द्विपक्षीय
- Counsel = सलाह / परामर्श / मंत्रणा
- Deploy = तैनात करना / काम में लगाना / प्रसारित करना / खोलना
- Disarray = उलट पलट करना / क्रमभंग करना / अव्यवस्थित कर देना
- Efficacy = प्रभावकारिता / प्रभाव / गुण
- Emptive = रिक्तिपूर्व
- Entity = तत्व / पदार्थ / वस्तू / अस्तित्व / सत्ता
- Evident = स्पष्ट / प्रत्यक्ष
- Frighten = डराना / त्रस्त करना / आतंकित करना
- Grandstand = भाषण मंच / दिखावटी
- Impunity = दंड मुक्ति / माफ़ी
- Infiltrate = घुसपैठ
- Intend = इरादा करना / अभिप्राय रखना / प्रयोजन रखना
- Intervene = हस्तक्षेप करना / व्यवधान डालना
- Paraded = दिखाने के लिये रखना
- Patron = संरक्षक / आश्रयदाता / सहायक
- Prevail = प्रबल / जीतना / प्रचलित होना
- Punitive = दंडात्मक / दंड सम्बन्धी
- Reckon = मानना / गणना करना / अनुमान करना
- Replenish = पुनःपूर्ति करना
- Resumption = पुनरारंभ / पुनर्ग्रहण
- Revelation = रहस्य प्रकट करना
- Saner = समझदार / स्वस्थ
- Tout = प्रस्तुत करना / दलाली करना / ढूंढना
- Trigger = शुरू करना / सक्रिय करना
- Troop = सैन्यदल
- Underline = रेखांकित करना / बल देना
TOPIC 3 – ANOTHER CHANCE IN AFGHANISTAN
- Aggrieve = पीड़ा देना / सताना
- Amass = समेटना / इकठ्ठा करना
- Ascent = आरोहण / चढ़ाई
- Asset = संपत्ति
- Assume = मान लेना / कल्पना करना
- Behest = आज्ञा / आदेश
- Bloodshed = रक्तपात
- Calibrate = जांचना / ठीक करना
- Coalition = गठबंधन / संघ / मिलाजुला / बहुदलीय
- Commitment = प्रतिबद्धता / सौंपना
- Concern = चिंता / मामला / सम्बंधित होना
- Conduct = आचरण / प्रबंध
- Consequence = नतीजा / निष्कर्ष / परिणाम / महत्त्व
- Context = सन्दर्भ / प्रसंग / विषय
- Converge = एक बिंदु की ओर जाना / मिलना
- Devastating = भयानक / हानिकारक
- Discreet = विलक्षण / विचारशील / समझदार / बुद्धिमान
- Disincentive = हतोत्साहित / निरुत्साहित
- Dispensation = वितरण / व्यवस्था / विधान
- Displease = नाराज़ करना / अप्रसन्न करना
- Emerge = उभरना / प्रकट होना / ऊपर आना
- Ensure = सुनिश्चित / पक्का करना / आश्वस्त करना
- Executed = मार डाला / निष्पादित
- Extent = विस्तार
- Geopolitical = भू राजनैतिक
- Greed = लालच / लोभ / तृष्णा
- Implication = तात्पर्य / निहितार्थ / आशय / पहलु / उलझाव
- Influence = प्रभाव / असर
- Instance = अवस्था / उदाहरण / दृष्टान्त / घटना / आग्रह
- Legitimacy = असलियत / यथार्थता / सच्चाई / वैधता
- Minority = अल्पसंख्यक
- Misgiving = संदेह / डर / भय / अविश्वास
- Mount = पर्वत / चढ़ना / उठना / रखना
- Negotiate = समझौता करना / सौदा करना
- Outreach = पहुंच / हद से परे जाना / आगे निकल जाना / बढ़ जाना
- Perhaps = संभवतः / हो सकता है
- Pinprick = चिढ़ / सूई का चुभना
- Potential = विभव / सामर्थ्य / सम्भावना / स्थितिज
- Precisely = निश्चित रूप से / ठीक
- Prospect = संभावना / पूर्वानुमान / खोज करना
- Recognize = पहचानना / प्रकट करना / मान्यता देना
- Restrain = नियंत्रित करना / अवरुद्ध करना
- Scenario = परिदृश्य / पटकथा / कथानक
- Significant = महत्वपूर्ण / सार्थक
- Slew = निहत / अनेकता / घुमाना
- Steadily = तेज़ी से
- Strategic = कूटनीतिक / युक्तिपूर्ण
- Tactical = कुशल / चतुर / निपुण / नीतिगत / कार्यनीतिक / सुनियोजित
- Troop = सैन्यदल
- Volatile = वाष्पशील / परिवर्तनशील / अस्थिर / फुर्तीला
- Withdraw = वापस लेना / निकालना
TOPIC 4 – DEFEATED, DISCREDITED AND DIMISISHED
- Address = पता / व्याख्यान / सम्बोधित करना / निवेदन करना
- Allege = आरोप लगाना / तर्क करना
- Blunt = धार कम करना / कुंद / कुंठित / मंद बुद्धि का / सीधा सादा
- Conclusion = निष्कर्ष / समापन / समाप्ति / अंत
- Constitutional = संवैधानिक / वैधानिक
- Debate = वाद विवाद / विचार विमर्श
- Diminish = घटाना / कम करना
- Distinction = भेद / अंतर / विशिष्टता / सम्मान
- Executive = कार्यकारी / शासनात्मक
- Extreme = चरम / सिरा / किनारा
- Fundamental = मौलिक / आधारभूत / मूलभूत
- Humiliation = अनादर / अपमान / तिरस्कार
- Inquire = पूछताछ करना / जांच पड़ताल करना
- Intention = इरादा / उद्देश्य / विचार
- Judiciary = न्यायतंत्र / न्यायलय संबंधी / न्यायधीश वर्ग
- Jurisdiction = अधिकार क्षेत्र / इलाका / न्याय करने का अधिकार / न्याय सीमा
- Justiciable = न्यायोचित / तर्कसंगत
- Legislature = विधानमंडल
- Outcome = परिणाम
- Predict = पूर्वानुमान करना / भविष्यवाणी करना
- Prerogative = विशेषाधिकार / परमाधिकार
- Presumably = संभवतः / शायद
- Privy = रहस्यपूर्ण / छिपा हुआ / गुप्त / भेद जाननेवाला / गुप्त जानकारी से संबंधित
- Pronouncement = कथन / मत / घोषणा / निर्णय सुनाना
- Prorogation = विराम / सत्रावसान / मोहलत / स्थगित करना
- Prorogue = स्थगित करना / टालना
- Quash = मिटा देना / दबाना / जीतना / अभिखंडित करना
- Resignation = इस्तीफ़ा / त्यागपत्र
- Scoff = उपहास / हंसी
- Scrutinize = जांचना / परीक्षा करना / अनुसन्धान करना
- Seminal = लाभदायक / प्राथमिक / उपजाऊ
- Strident = कठोर / सुनने में कड़ा / तेज़
- Stymie = गतिरोध / हैरानी में डालना
- Swiftly = तेज़ी से
- Unanimous = अखंड / एकचित्त / सर्वसम्मत
- Void = शून्य / निरर्थक / खालीपन
Comments
Post a Comment